Հայաստանի ամենախոշոր հարկատուները ռուսական կապիտալով ընկերություններն են

ՊԵԿ պաշտոնական կայքում հրապարակվել է 2023 թ. հունվար-դեկտեմբեր ամիսների ընթացքում առաջին 1000 խոշոր հարկ վճարողների կողմից վճարված հարկերի և վճարների վերաբերյալ տեղեկությունը: 1000 խոշոր հարկ վճարողների կողմից 2023 թ. հունվար-դեկտեմբեր ամիսների ընթացքում պետական բյուջե ընդհանուր առմամբ վճարվել է ավելի քան 1 տրիլիոն 710 միլիարդ 577 միլիոն դրամ: Հարկային մարմին կատարված վճարումների գումարը կազմել է ավելի քան 1 տրիլիոն 308 միլիարդ 983 միլիոն դրամ, իսկ մաքսային մարմին կատարված վճարումների գումարը՝ շուրջ 401 միլիարդ 594 միլիոն դրամ։

Խոշոր հարկատուների առաջին տասնյակում են Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (վճարումները կազմել են 70,9 մլրդ դրամ), «Grand Tobacco»–ն (55,3 մլրդ դրամ), «Գազպրոմ Արմենիան» (48,6 մլրդ դրամ), «Mobile Center Art»–ը (46,1 մլրդ դրամ), «Pretty Way»–ը (33,3 մլրդ դրամ)։ մլրդ դրամ), Wildberries–ը (26,5 մլրդ դրամ), Ամերիաբանկը (25,7 մլրդ դրամ), Արդշինբանկը (24,7 մլրդ դրամ), CPS «Energy Group»–ը (23,7 մլրդ դրամ) և «JTI Armenia»–ն (22,7 մլրդ դրամ): Ուշագրավ է, որ խոշոր հարկատուների տասնյակում է առաջին անգամ հայտնվել  օնլայն առևտրի հարթակ հանդիսացող «Wildberries» ընկերությունը, որը դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ բյուջե է վճարել 26 մլրդ 492 մլն 650 հազար դրամ։ Հատկանշական է, որ 2022 թ-ին այս ընկերությունը 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում միայն 346-րդն էր՝ վճարած 761 մլն 670 հազար դրամ մուտքերով։

Խոշոր հարկատուների առաջին տասնյակում միանգամից մի շարք ռուսական կապիտալով ընկերություններ են հայտնվել՝ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը, «Գազպրոմ Արմենիան»-ն,  «Wildberries»–ը:  Բացի այդ, տասնյակից դուրս՝ 22-րդ հորիզոնականում է նաև ՀԷՑ-ը, վճարած 10,222,668 դրամով: Հայկական ատոմային էլեկտրակայանը 28-րդն է՝ 8,691,341 մուտքերով: Թեղուտը 75-րդն է՝ 4,277,416 դրամ վճարած հարկերով:

Այս հանգամանքը վկայում է մեր տնտեսության մեջ ռուսական կապիտալի ակտիվ դերակատարման մասին։ Այդ դերակատարումը գնալով ավելի ակտիվ է դառնում, ինչը բխում է նաև շատ այլ ցուցիչներից։ Օրինակ` արտահանման մեջ ռուսաստանյան շուկայի նշանակությունը հետզհետե մեծանում է: Հայաստանի արտահանումը դեպի Ռուսաստան ավելացել է 2,7 անգամ` հասնելով աննախադեպ մակարդակի, և, ընդհանուր առմամբ, մեր արտահանման մեջ ռուսական մասնաբաժինը գերազանցում է 43-44 տոկոսը, մինչդեռ տասը տարի առաջ այդ ցուցանիշը կազմում էր մոտ 24 տոկոս: Ռուսական կապիտալը, անշուշտ, ունի ռազմավարական հետաքրքրություններ Հայաստանում, հատկապես՝ ենթակառուցվածքային ոլորտներում, և այն, ինչ տեսնում ենք, դա, ըստ էության, համագործակցության ընդլայնումն է՝ խորացման միտումով։ Այն հանգամանքը, որ Հայաստանի բյուջեի հիմնական մուտքերն ապահովում են ռուսական կապիտալ ունեցող ընկերությունները, պետք է սթափեցնող գործոն դառնա ՀՀ իշխանությունների համար, որոնք այսօր փորձում են ԵԱՏՄ-ի կամ ՌԴ–ն հետ տնտեսական համագործակցությանն այլընտրանք փնտրել Արևմուտքում: Արեւմուտքը երբեք առարկայական աջակցություն չի ցուցաբերել Հայաստանին տնտեսապետ օգնելու առումով, իսկ ռուսական կապիտալի՝ ՀՀ տնտեսությունից դուրս մղումը կարող է բառի բուն իմաստով կոլապսի ենթարկել այն:

Այս թեմայով Ռուսաստանն արգելել է շաքարավազի արտահանումը մինչև ամառվա վերջ ՌԴ Պետդումայում առաջարկել են Ռուսաստանից միգրանտների արտաքսման նոր ռեժիմ սահմանել Ձերբակալվել է ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը Արգելվել է ռուսական ընկերության որոշ արտադրատեսակների ներմուծումը Հայաստան Հայաստանից դրամական փոխանցումները դեպի Ռուսաստան նվազել են, դեպի ԱՄՆ՝ ավելացել Իրանը ցանկանում է ամրապնդել ռազմական համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ Վաշինգտոնն ու Բրյուսելը ցանկանում են տապալել Վրաստանի ներկայիս իշխանությանը․ Վոլոդին Ովքեր ցանկանում են պարտության մատնել ՌԴ-ին, պետք է գիտակցեն՝ գործ ունեն միջուկային տերության հետ․ ՌԴ ԱԳՆ Ռուսաստանը խստացնում է միգրացիոն վերահսկողությունը (տեսանյութ) ՌԴ ՊՆ-ն հրապարակել է միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռի արձակման կադրերը (տեսանյութ)